بررسی تاریخچه شکل گیری احزاب و همچنین چرایی و چگونگی تشکیل آنها می‌تواند محمل خوبی برای شناخت دقیق احزاب باشد.
تاریخچه احزاب در ایران به مفهوم جمعیتی سیاسی، مانند بسیاری از کشورها، سابقه طولانی و تاریخی دارد. این جمعیتها گاه مانند گروههای دربرگیرندۀ سربازان و فداییان اسماعیلی، جنبۀ نظامی داشتند و چون یک حزب با تشکل سیاسی ـ نظامی فعالیت می‌کردند و گاه مانند اخوان‌الصفا، سیاست را در کنار اندیشۀ اصلاح اخلاقی و فلسفی پیشه می‌ساختند و به گونۀ یک تشکل سیاسی ـ فرهنگی رخ می‌نمودند. اما در واقع سابقۀ حزب سیاسی، به شکل مشخص و در چارچوب تعریفهای مرسوم و امروزی از احزاب، در ایران کمتر از صد سال است و به دورۀ مشروطه یا کمی پیش از آن می‌رسد.
شایان ذکر است که نگاه ما به احزاب این کشورها بیشتر ایجابی بوده و کارکردها و عملکردهای مثبت حزب سیاسی مانند نقش آنها در انتخابات مجلس، در کانون توجه قرار خواهد داشت.
مطالعه دلایل و نحوه شکل گیری احزاب، نحوه کارکرد آنها، رابطه احزاب با مردم، حاکمیت، قانون و احزاب دیگر، علل پایداری و ثبات احزاب در ساختار سیاسی کشورها و میزان انتفاع نظام‌های سیاسی و همچنین شهروندان یک جامعه از احزاب سیاسی، می‌تواند شناخت کاملی از تحزب در چارچوب‌های سیاسی به مخاطبین ارائه نماید. این مهم از طریق مطالعه تطبیقی احزاب در کشورهای اتحادیه اروپا، امریکا و برخی کشورهای اسلامی و شناخت کارکردها و عملکردهای احزاب سیاسی ممکن خواهد شد، تا از این طریق ضرورت وجود احزاب متشکل و هدفمند به معنای واقعی و لزوم بازنگری در نحوه فعالیت احزاب در کشورمان نیز اثبات گردد.
منبع : انتخابات مجلس 98
- ۹۸/۱۱/۰۲